Пятница, 19.04.2024

Шебалинская районная газета "Сельская Новь"

Меню сайта
Категории каталога
Малый бизнес [138]
За культуру наших сел [109]
Духовная миссия [84]
Здоровье [126]
Права человека [112]
Образование [111]
Из редакционной почты [572]
Наши интервью [146]
Спорт [88]
Объявления [550]
Консультации специалиста [455]
Сельское хозяйство [64]
Анонс [29]
Анонсы предстоящих событий
Хроника событий [542]
Дайджесты событий
Друзья сайта
Наш опрос
Каким интернетом вы пользуетесь?
Всего ответов: 269
Главная » Статьи » За культуру наших сел

Сÿÿген поэдис jÿрегисте, тöрöл тилисте, jÿрÿмисте…
Ак jарыктыҥ алдына келеле,
Айлу-кÿндÿ jеримди кöрöлö:
«Адайым»- деген алтай тилим
«Энейим» - деген эрке тилим…
Эне Алтайдыҥ эдеги алдынаҥ
Эрке ÿнденип, сен чыккан эдиҥ.
Таштаҥ чыккан тандалай чечектий,
Таҥ алдынаҥ сен öскöн эдиҥ.
(Л. В. Кокышев).
Jылдар öдÿп jылыжат, айлар öдÿп айланат. Алтайыска ойто ло кÿреҥ кÿс jеде конды, албатыбысты сÿÿндирип, ару суудый, чечен jараш jолдыктар ойто ло jÿрегисти олjолоп, тамырда канды изидип, чыгып келди. Бу кандый jолдыктар болотон?! Бу Л. В. Кокышевтиҥ чыккан кÿниле колбой, оныҥ бичиген чÿмдемелдериниҥ jолдыктары кажы ла кижиниҥ jÿрегин олjолоп турганы эмтир.
Ӱлÿрген айдыҥ 20-чи кÿнинде Л. В. Кокышевтиҥ чыкканынаҥ ала 82 jаш толды. Jылдыҥ ла бу киреде бистиҥ тергеебисте кажы ла jуртта Лазарь Васильевичти эске алып, ого учурлалган эҥирлер öткÿрилет. Калганчы jылдарда поэттиҥ чыккан кÿни республика ичинде алтай тилдиҥ кÿни деп адалган.
Ӱлÿрген айдыҥ 23 кÿнинде Акjол jурттыҥ клубында алтай тилдиҥ кÿнине ле jаан jаштуларга учурлалган ойын-маргаандар албаты сÿÿген поэттиҥ чыккан кÿнине учурлай öткÿрилген. Байрамды öткÿрерге клубттыҥ ичи кееркедилип jазалган, Л. В. Кокышевтиҥ чÿмдемелдериниҥ кöрÿзи болгон. Бу маргаанда кажы ла округ бойыныҥ алдынаҥ «Эҥ артык ÿлгер кычыраачы», «Эҥ артык кожоҥчылар», «Эҥ артык кöргÿзÿ-ойын», «Эҥ артык jурукчы» деп кöру-маргаандарга белетенген.
Поэттиҥ ÿлгерлерин сÿÿген кычыраачылардыҥ тоозында jаан jаштулар кöп турушкан. Jе баштапкы jерге баштамы класстыҥ ÿредÿчизи Алена Артемьевна Чедоева чыккан. Экинчи jерди школдыҥ ÿренчиктери Амаду Наурчаков ла Ульяна Зорина алган. Ӱчинчи jерди библиотекарь Лариса Чичиекова алган.
«Эҥ артык кожоҥчы» деп маргаанда баштапкы jерди Акjол jурттыҥ «Кöк таман» öмöлиги ала койды. Экинчи jерге коо jараш кожоҥыла Алена Артемьевна чыкты. Ӱчинчи jерди школдыҥ ÿренчиктери алган. Школдыҥ ÿренчиктери эҥ jакшы кöргÿзÿ-ойын тургузып, эҥ кöп jуруктар jурап, кöрööчилерди сÿÿндирген. Бу jилбилÿ маргаандарга ÿренчиктерди алтай тил ле литератураныҥ ÿредÿчизи Сурайа Васильевна Ертакова баштап белетеген. Оноҥ ары байрамды улалтып, Сурайа Васильевна «Куулгазынду jалаҥ» деп ойын баштаган. Бу ойынга jаан jаштулар ла ÿренчиктер jилбиркеп турушкандар. Кажы ла туружаачыга jаан эмес сый ла кайралдар берилген.
Л. В. Кокышев 1975 jылда jеткер-тÿбек болуп, jÿрÿмнеҥ эрте сала берген. Бу öткöн jылдардыҥ туркунына сÿÿген поэдис эзен болгон болзо, бисти база бир канча ÿлгерлериле, романдарыла сÿÿндирер эди. Jе оныҥ айдып салган сöстöри, артырып салган лирикалык jымжак кÿÿлÿ ÿлгерлери, оныҥ атту-чуулу геройлоры кандый да кÿч айалгада кунукпас Туба ла оноҥ до öскöлöри бÿгÿнги кÿнге jетире бисле кожо. Поэттиҥ кöгÿс- кöрÿминеҥ, акту кÿÿнинеҥ амадап бичиген ÿлгерлерин кычырып, эске ÿренип, мен алтай деп оморкоп, алтай тилисти элен чакка энделтпей апарарга кажыбыс ла jÿткÿÿр учурлу.
Айдарда, Л. В. Кокышев jÿрумнеҥ эрте сала да берген болзо, ол тирÿ, ол бисле кожо!Поэттиҥ артырып салган энчизин кара башту, кайыш курлу алтай албаты качан да болзо кöгÿс байлыгында алып, чеберлеп jÿрер. Поэттиҥ ады качан да ундулбай, оноҥ бийик кемине чыгар деген ижемjи jылдаҥ-jылга там ла быжуланып барып ла jат.
Айса болзо, бистиҥ болчомдор ортодо келер öйдиҥ бичиичизи, поэди, чыдап jаткан болор бо? Тилибистиҥ чеченине, чокымына, эптÿзине Л. В. Кокышевтиҥ чÿмдемелдеринеҥ ÿренбезес кемнеҥ ÿренерис?
Л. Чичиекова, Акjол jурттыҥ библиотекари
С. Ертакова, Акjлдыҥ школынын ÿредÿчизи
Jуруктарда: jуртта öктöн байрам
Категория: За культуру наших сел | Добавил: Людмила (11.11.2015)
Просмотров: 2990 | Рейтинг: 0.0/0 |
Всего комментариев: 0
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]
Форма входа
Поиск
Статистика

Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0
Copyright "Сельская Новь" © 2024